ACİL DURUM PLANI HAZIRLANMASI

Acil Durum Planı Hazırlanması

Acil durum planı, işletmelerin karşılaşabilecekleri acil durumlar ile doğru ve etkin şekilde başa çıkabilmeleri için hazırlanması gereken bir plandır.

Doğru şekilde hazırlanmış bir acil durum planı, işletmelerde çalışanların yaşamlarını ve sağlıklarını etkin şekilde koruma yanında oluşabilecek maddi zararların minimize edilmesinde pozitif sonuç vermektedir.

Acil durum planı, işletmeye özel olmalıdır. Bütün işletmelerde standart bir plan uygulamak hatalı sonuç vermektedir. Her işletmenin acil durum kaynağı ve bu acil durum gerçekleştiğinde vermesi gereken tepki birbirinden farklıdır.

Planlar özellikle risk analiz / değerlendirmesi ile koordineli hazırlanmalı veya revize edilmelidir.

İŞYERLERİNDE ACİL DURUMLAR HAKKINDA YÖNETMELİK (Resmi Gazete Tarihi/Sayısı: 18.06.2013/28681) gereği tüm işletmelerde, işletmeye özel acil durum planı olmalıdır.

Mevzuat gereği olarak işletmelerde yapılan acil durum planı;

• - Çok tehlikeli sınıftaki işletmelerde en geç iki yılda bir

• - Tehlikeli sınıftaki işletmelerde en geç dört yılda bir

• - Az tehlikeli sınıftaki işletmelerde en geç altı yılda bir yenilenmesi gerekmektedir

Acil durum planının önemli bir parçası da Acil Durum Ekipleridir. Bu ekipler, acil bir durum oluştuğunda, olay yerine çağırılan itfaiye, ambulans ve polis gibi profesyoneller gelinceye kadar geçecek sürede ilk müdahaleyi gerçekleştirmek ve olayın sınırlı kalmasını sağlamaktan sorumludur.

Mevzuatımıza göre acil durum ekipleri en az aşağıdaki gibi oluşturulmalıdır;

• Arama, kurtarma ve tahliye ekibi,

• Yangınla mücadele ekibi,

• İlkyardım ekibi.

İşletmeler ihtiyaçlarına göre farklı görevleri olan ek ekipler oluşturabilir, ancak azaltamazlar.

Bu ekipler, kendilerini yönlendirecek bir “acil durum ekipler lideri” ne bağlı olarak çalışırlar. Mevzuatımıza göre ekiplerde görevlendirilecek personel sayıları aşağıdaki gibi olmalıdır;

 

EKİPLER İŞYERİ TEHLİKE SINIFI

ÇOK TEHLİKELİ - TEHLİKELİ - AZ TEHLİKELİ

ARAMA, KURTARMA VE TAHLİYE TAKİBİ - HER 30 ÇALIŞAN İÇİN 1 HER 40 ÇALIŞAN İÇİN 1 - HER 50 ÇALIŞAN İÇİN 1

YANGINLA MÜCADELE EKİBİ - HER 30 ÇALIŞAN İÇİN 1 - HER 40 ÇALIŞAN İÇİN 1 - HER 50 ÇALIŞAN İÇİN 1

İLK YARDIM EKİBİ - HER 10 ÇALIŞAN İÇİN 1- HER 10 ÇALIŞAN İÇİN 1 - HER 20 ÇALIŞAN İÇİN 1

*ÇALIŞAN SAYISI 10' DAN AZ OLAN AZ TEHLİKELİ SINIFTAKİ İŞYERLERİNDE, TÜM GÖREVLER İÇİN BİR PERSONEL GÖREVLENDİRİLMESİ YETERLİDİR.

İşletmelerde yaşanan personel değişiklikleri nedeniyle ekiplerde görevli personellerin bilgileri sürekli güncel tutulmalıdır. Görevli personelin listesi, olası bir acil durumda aranacak işletme içi ve dışı noktaları, iletişim bilgileri ile birlikte duyurulmalıdır.

Acil durum ekiplerini oluşturan personelin, yapacakları göreve uygun eğitimleri almaları sağlanmalıdır. 
Yangın söndürme ile ilgili eğitime, konunun önemi nedeniyle, görevli olsun veya olmasın tüm personelin katılması sağlanmalıdır.
Ekiplerde personelin seçiminde öncelikle gönüllük ilkesi uygulanmalıdır. Olaylar karşısında soğukkanlı davranamayacak personelin zorla görevlendirilmesi faydadan çok zarar getirir.

Acil durum planının hazırlanmasında engelli personeller özellikle gözetilmelidir.
Acil durum planı ve acil durum tahliye krokileri personelin bulunduğu hemen tüm alanlarda duyurulmalıdır. 
Mevzuata göre acil durum planının etkinliğinin, her yıl yapılacak senaryolu tatbikat ile sınanması gerekmektedir. Bu tatbikatlar dikkatle izlenmeli, kayıt altına alınmalı ve oluşan aksaklıklar hızla giderilmelidir.

İşyerinde, acil durum ekipleri tarafından kullanılacak özel ekipmanların eksiksiz şekilde bulundurulması ve rutin olarak işlerliğinin kontrol edilmesi, varsa eksiklerinin tamamlanması da yasal zorunluluktur.

Özellikle kimyasal maddelerin üretildiği veya üretim süreçlerinde kullanıldığı işletmelerde, kimyasal maddelerin dökülmesi / sızması ve çevrenin bunlardan korunmasına yönelik özel tedbirler planlanmalıdır. Bu kapsamda işletmelerde kimyasalların yayılımını sınırlayan ve temizlenmesini sağlayan, özelleşmiş acil durum ekipmanlarına yer verilmelidir.

Seveso kapsamında bulunan büyük endüstriyel tesislere özel, geniş çaplı acil durum planlarının hazırlanması, eğitimlerinin verilmesi ve tatbikatlarının yapılması gerekir.
5N1K, tecrübeli ve dinamik profesyonelleriyle;

-    İşletmenize özel acil durum kaynaklarının doğru tespit edilmesinde,
-    Acil durumlara en uygun tepkilerin geliştirilmesinde,
-    Acil durum ekiplerinin doğru şekilde oluşturulmasında,
-    Tahliye krokilerinin hazırlanmasında,
-    Acil durum toplanma merkezlerinin doğru seçiminde,
-    Acil durum işaretlemeleri ihtiyacının belirlenmesi ve uygulamasında,
-    Acil durum ekiplerinin eğitimlerinde,
-    Senaryolu yıllık tatbikatlar ile teorik eğitimin pratiğe aktarılmasında,
-    İlk defa yapılacak acil durum planının hazırlanmasında,
-    Geçerlilik süresi dolan acil durum planının yenilenmesinde,
-    Yeni ortaya çıkan tehlikeler nedeniyle mevcut planın revizyonunda, üzerine düşeni yapmaya hazırdır.